
اگر در مورد کاشت مو اطلاعاتی داشته باشید، حتماً میدانید که دو روش اصلی برای انجام آن وجود دارد: روش FUT و روش FIT. روش FUT به کاشت موی نواری هم معروف است. در این روش جراح پوست را به شکل نواری، از پشت سر برداشت کرده و زیر میکروسکوپ فولیکولها را استخراج میکند. در روش FIT جراح با استفاده از ابزار دقیق، فولیکولها را دانه به دانه و با ایجاد سوراخهای کوچکی از بانک مو برداشت میکند. در کاشت مو به روش ترکیبی از هردوی این روشها همزمان استفاده میشود.
روش ترکیبی عمدتاً برای افرادی استفاده میشود که طاسیهای وسیع دارند یا میخواهند به تراکمهای بالا برسند. استفادهی همزمان از دو روش اصلی کاشت مو باعث میشود که هر کدام نقایص یکدیگر را برطرف کنند. یعنی در روش ترکیبی، مزایای هر دو روش FIT و FUT را داریم. عیب روش ترکیبی تهاجمی بودن آن است؛ چون برای برداشت نوار پوستی، زخمی در پشت سر ایجاد میشود که با خونریزی همراه است و باید آن را بخیه زد.
در این صفحه میخواهیم از صفر تا ۱۰۰ روش ترکیبی را بررسی کنیم. پیش از این که به توضیح این روش بپردازیم، بیایید ویژگیهای اصلی آن را به شکل فهرستوار با هم مرور کنیم.
کاشت مو به روش ترکیبی
- روش ترکیبی یعنی استفادهی همزمان از روشهای FUT و FIT
- در این روش محدودیت برداشت گرافت مو تا حد زیادی برطرف شده و تا ۴۵۰۰ گرافت را در یک جلسه میتوان برداشت کرد.
- کیفیت گرافتها در روش ترکیبی بالا و احتمال آسیب دیدن آنها کم است.
- امکان برداشت موهای نازکتر برای طبیعیسازی خط رویش جدید وجود دارد.
- هردوی روشهای FIT و FUT از تکنیک انتقال واحدهای فولیکولی استفاده میکنند.
- این روش نیازی به بیهوشی نداشته و در طول جراحی دردی حس نخواهید کرد.
- جای زخم ایجاد شده توسط موهای پشت سر پوشیده شده و به مرور زمان کمرنگ و محو میشود.
- کاندیدای مناسب برای روش ترکیبی، آقایانی هستند که از ریزش موی ژنتیکی رنج میبرند و طاسیهای وسیعی دارند.
چرا کاشت مو به روش ترکیبی؟
شروع کاشت مو با استفاده از واحدهای فولیکولی به سال ۱۹۹۴ بازمیگردد. تا پیش از آن برای پیوند مو از گرافتهایی استفاده میشد که حاوی ۵ تا ۶ فولیکول یعنی ۱۰ تا ۱۵ تار مو بودند. این گرافتهای بزرگ که با فواصل زیادی در ناحیهی گیرنده کاشته میشد، ظاهری غیرطبیعی و مصنوعی برای متقاضیان کاشت مو ایجاد میکردند. برای حل این مشکل، تکنیک انتقال واحدهای فولیکولی (فولیکولار یونیت) ابداع شد که در آن گرافتها حاوی ۱ فولیکول (۱ تا ۳ تار مو) بودند.
اولین روش کاشت مو که از انتقال واحدهای فولیکولی استفاده میکرد، کاشت مو به روش FUT بود. در FUT، پوست به شکل نواری از پشت سر برداشت و فولیکولهایش استخراج میشود. سپس جراح در ناحیهی گیرنده سوراخهای ریزی (به قطر ۱ میلیمتر یا کمتر) ایجاد و گرافتهای تک فولیکولی را درون آنها قرار میدهد.
نتایج روش FUT نسبت به شیوههای پیشین، بسیار مطلوب بود؛ اما یک مشکل بزرگ وجود داشت: تهاجمی بودن.
برداشت نوار پوستی با ایجاد زخمی نسبتاً عمیق همراه است که پس از برداشت نوار، بخیه میخورد. خونریزی، جای زخم، بخیه و عوارضی مانند بیحس شدن بانک مو یا درد پس از جراحی، از معایب این روش هستند.
جراحان برای برطرف کردن این مشکلات، روش FIT یا FUE را معرفی کردند. در FIT برای برداشت واحدهای فولیکولی، از همان سوراخهای کوچک یک میلیمتری استفاده میشود. کاشت مو به روش FIT با این که یک عمل جراحی محسوب میشود، به قدری کمتهاجمی است که به آن کاشت موی غیرجراحی میگویند.
روش FIT عیب اصلی روش FUT را برطرف کرد؛ اما دو مشکل دیگر ایجاد شد: یکی کیفیت پایین گرافتها و دیگری احتمال بیشتر آسیب دیدن فولیکولها در فرآیند استخراج. در مورد این دو در ادامه بیشتر صحبت کردهایم.
مشکل دیگری که در هردو روش وجود داشت، این بود که جراحان با محدودیت برداشت گرافتها مواجه بودند:
- در روش FUT نمیتوان نوار پوستی را بیش از اندازه بزرگ گرفت؛ چون هرچه زخم بزرگتر باشد، احتمال بروز عوارض جانبی، خونریزی و دشواریهای بعد از عمل بیشتر میشود. محدودیت در اندازهی نوار، یعنی محدودیت در تعداد گرافتها.
- روش FIT دشوار و زمانبر است. در این روش جراح باید فرآیند استخراج فولیکول (یعنی ایجاد سوراخ یک میلیمتری و برداشت فولیکول با انبرک کوچک) را هزاران بار تکرار کند. محدودیت زمانی جلسات کاشت مو در روش FIT، باعث محدودیت در تعداد گرافتها میشود.
در روش ترکیبی این محدودیت تا حد خوبی برطرف شده است. با کاشت مو به روش ترکیبی میتوان تا ۴۵۰۰ گرافت را در یک جلسه انتقال داد که تقریباً برای پوشش شدیدترین طاسیها کافی است.

مراحل کاشت مو به روش ترکیبی
گام اول: روش FUT
برداشت فولیکولها در روش FUT از ناحیهای انجام میشود که حاوی موهایی مقاوم به ریزش و دائمی است. موهای دائمی در نواحی پشت سر و منطقهی گیجگاهی قرار دارند. در روش FUT معمولاً از پشت سر برای برداشت استفاده میشود.
- مرحلهی برداشت: پیش از شروع، پوست سر به کمک داروی بیحسی موضعی، بیحس میشود. جراح نوار یا فلپ از پشت سر برداشت کرده و زخم ایجاد شده را بخیه میزند. جای زخم توسط موهای بالادست پنهان شده و به مرور زمان کمرنگ و محو میشود.
- مرحلهی آمادهسازی: فلپ یا نوار پوستی در زیر میکروسکوپ قرار میگیرد و کادر درمانی با استفاده از ابزار جراحی دقیق، شروع به استخراج فولیکولها از پوست سر میکنند. هر گرافت تولید شده در این مرحله، حاوی یک فولیکول و بین ۱ تا ۳ عدد تار مو است.
- مرحلهی کاشت: در این مرحله گرافتهای آماده شده در اختیار جراح قرار میگیرند. جراح با استفاده از تیغ جراحی استاندارد، سوراخهای به قطر ۱ میلیمتر یا کمتر در ناحیهی گیرنده ایجاد میکند. سپس گرافتها را با استفاده از انبرک کوچکی، دانه به دانه درون این سوراخها قرار میدهد.
گام دوم: روش FIT
بعد از اتمام کاشت مو به روش FUT، جراح برای افزایش تراکم و طبیعیسازی خط رویش از روش FIT استفاده میکند.
- مرحلهی برداشت: جراح با استفاده از تیغ استاندارد، سوراخهای بسیار کوچکی در ناحیهی بانک موی شما ایجاد میکند. قطر این سوراخها در حد یک میلیمتر یا کمتر بوده و خونریزی در حد یک قطره دارند. به این ترتیب فولیکول از بافتهای مجاور جدا میشود. بعد از جداسازی فولیکول، جراح با استفاده از انبرکی کوچک، واحد فولیکولی را استخراج میکند.
- مرحلهی آمادهسازی: تیم درمانی فولیکولهای استخراج شده را در زیر میکروسکوپ قرار داده و آن را برای کاشت آماده میکنند.
- مرحلهی کاشت: در همهی روشهای کاشت موی مدرن، برای مرحلهی کاشت از تکنیک یکسانی استفاده میشود. در این مرحله جراح بار دیگر به کمک تیغ جراحی استاندارد سوراخهای کوچکی در ناحیهی گیرنده ایجاد و گرافتها را درون آنها قرار میدهد.
مزایای روش ترکیبی
۱. کیفیت بالای گرافتها و امکان برداشت موهای نازک
موهای سر را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
- موهای مقاوم به ریزش: موهایی که از نظر ژنتیکی و ساختار بافتی نسبت به دلایل ریزش (مثل هورمونهای آندروژنی در آلوپسی آندروژنی) مقاوماند.
- موهای حساس به ریزش: موهایی که در برابر دلایل ریزش مقاوم نیستند.

بیشتر موهای مقاوم به ریزش در ناحیهی پشت سر و گیجگاهی قرار گرفتهاند. البته تمام موهای این نواحی مقاوم نبوده و برخی هم در دستهی حساس به ریزش جای میگیرند. منظور از کیفیت گرافتها همین است. یعنی برای کاشت، فولیکولهایی برداشت شود که نسبت به ریزش مقاوماند.
در روش FUT همهی فولیکولهای برداشت شده در نواری باریک متمرکز شدهاند. این نوار، دقیقاً از جایی برداشت میشود که بیشترین تراکم موهای مقاوم به ریزش در آن منطقه قرار دارند. به همین دلیل میگوییم کیفیت گرافتها در روش FUT بسیار بالا بوده و تقریباً همهشان نسبت به ریزش مقاوماند.
در روش FIT، فولیکولها را باید از ناحیهی گستردهتری از بانک مو برداشت کنیم تا خطر ایجاد زخم و اسکار وجود نداشته باشد. به همین دلیل ممکن است برخی از فولیکولهای برداشت شده نسبت به ریزش مقاوم نباشند.
این مشکل در روش ترکیبی برطرف شده است. چون بیشتر فولیکولهایی که برای کاشت استفاده میشوند، در گام FUT روش ترکیبی استخراج شدهاند. از فولیکولهای استخراج شده در گام FIT برای افزایش تراکم و بهبود ظاهر خط رویش استفاده میشود. در روش FIT برخلاف FUT، میتوان موهای نازکی که در نواحی مرزی بانک مو قرار دارند را هم برداشت کرد. این موها برای طبیعیسازی خط رویش جدید استفاده میشوند.
۲. کاهش احتمال آسیب دیدن گرافتها
در روش FUT فولیکولها در زیر میکروسکوپ استخراج میشوند؛ ولی در روش FIT، فولیکولها مستقیماً از پوست سر و با استفاده از ابزاری به نام پانچ برداشت میشوند. روش FIT زمانبر است و خطای پانچ در استخراج فولیکولها بیشتر از استخراج آنها در زیر میکروسکوپ است.
در کاشت مو به روش ترکیبی چون بیشتر فولیکولها به کمک روش FUT برداشت میشوند، زمان کمتری خارج بدن هستند و احتمال آسیب دیدن آنها در اثر خطای ابزار جراحی نیز کمتر است. در نتیجه تعداد گرافتهای سالم بیشتر شده و پرتی کار کاهش مییابد.
۳. تعداد بیشتر گرافتها
در روش FUT، میتوان بین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ گرافت در یک جلسه استخراج کرد. در روش FIT استخراج ۱۰۰۰ گرافت ۲ تا ۳ ساعت زمان میبرد و به همین دلیل معمولاً تراکم ایجاد شده در یک جلسه کمتر از روش FUT است. با استفاده از روش ترکیبی در یک جلسه میتوان تا ۴۵۰۰ گرافت هم برداشت کرد.
هزینهی روش ترکیبی
هزینه کاشت مو در کلینیک کاشت موی ایران بیوتی با ۱۴ سال سابقهی کار و بیش از ۷ هزار کاشت موی موفق، بین ۵ تا ۷ میلیون تومان است. هزینهی کاشت مو با روش ترکیبی به تعداد گرافتها، زمانی که جراحی طول میکشد و سایر موارد بستگی دارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد هزینهی کاشت مو میتوانید از طریق شماره های ۰۲۱۲۲۷۱۷۵۵۰ و ۰۹۱۲۹۴۰۴۰۰۱ با ما در تماس باشید.

معایب روش ترکیبی
۱. تهاجمی بودن و ایجاد زخم
در گام FUT کاشت مو به روش ترکیبی، برداشت نواری با خونریزی همراه است و باید بخیه زده شود. البته زخم ایجاد شده در پشت سر توسط موها پوشیده شده و به مرور محو میشود. روش ترکیبی برای کسانی که بانک موی ظعیفی دارند مناسب نیست؛ چون برداشت تعداد زیاد گرافت موجب کمپشتی بانک مو شده و زخم نواری مشخص میشود.
۲. دوره بهبودی طولانی و دشوار
به دلیل برداشت نواری در روش ترکیبی، دورهی بهبودی طولانیتر است. همچنین احتمال عوارض جانبی بعد از عمل مانند عفونت و بیحسی بانک مو افزایش مییابد.
۳. محدودیتهای دیگر
در برخی افراد (مانند بیماران مبتلا به اختلالات انعقادی، دیابت و فشار خون کنترل نشده) زخمها به خوبی بهبود نمییابد. در برخی هم به دلیل بیماریهای زمینهای یا شرایط ژنتیکی، زخمها طی فرآیند بهبودی، گوشت اضافی میآورند که اصطلاحاً به آنها زخمهای کلوئیدی میگویند. اگر این موارد در مورد شما صدق میکند، روش ترکیبی برای شما مناسب نیست و باید از روشهای کمتهاجمیتر مانند روش SUT بهره ببرید.
کاندیدای مناسب برای روش ترکیبی
علت و وسعت طاسی
افرادی که برای جبران طاسی خود به بیش از ۴۰۰۰ گرافت نیاز دارند، در صورتی که علت طاسیشان یکی از موارد زیر باشد، کاندیدای مناسبی برای روش ترکیبی هستند:
- طاسیهای ناشی از آسیب، سوختگی، بخیهی جراحی و …
- طاسی با الگوی مردانه یا زنانه (آلوپسی آندروژنی)
- طاسی کششی یا مکانیکی (Traction alopecia – به دلیل سفت بستن موها)
- اختلال وسواس موکنی (اختلال تریکوتیلومانیا)
اگر طاسی شما پراکنده با الگوی نامشخص باشد، کاندیدای خوبی برای کاشت مو به روش ترکیبی نیستید.
سن و جنسیت
برای کاشت مو محدودیت سنی وجود نداشته و آقایان و بانوان در هر سنی میتوانند مو بکارند. روش ترکیبی معمولاً برای خانمها استفاده نمیشود؛ چون برای جبران طاسی خانمها نیاز به تعداد زیادی گرافت نیست. بهترین کاندیدا برای روش ترکیبی، آقایان بالای ۳۰ سال هستند.
بانک مو
کاندیدای مناسب برای روش ترکیبی باید بانک موی نسبتاً قوی داشته باشد. حداقل در حدی که بتوان از پشت سر نوار پوستی را برداشت کرد. اگر بانک مو به اندازهای قوی نباشد که بعد از روش FUT، روش FIT پیادهسازی شود، میتوان در این مرحله از موهای ریش یا سینه استفاده کرد.
سلامت عمومی
افراد مسن، دارای اضافه وزن و مبتلایان به آسم در صورتی که نتوانند برای یک ساعت روی شکمشان دراز بکشند، کاندیدای مناسبی برای روش ترکیبی نیستند. اگر به هر کدام از بیماریهای زیر مبتلا هستید، بهتر است قبل از اقدام برای کاشت مو، با پزشک خود مشورت کنید:
- دیابت پیشرفته
- بیماریهای پوستی التهابی
- زخمهای التهابی
- حساسیت به بیحسی موضعی
- اختلالات انعقادی
- بیماریهای عفونی ویروسی مانند ایدز و هپاتیت
- فشار خون بالای کنترل نشده